Viêm khớp là một trong những bệnh lý phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người trên toàn thế giới. Từ những cơn đau âm ỉ, sự cứng khớp mỗi buổi sáng đến những biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến tàn tật, viêm khớp không chỉ là một căn bệnh của tuổi già mà còn có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm khớp là gì, các vấn đề liên quan bệnh viêm khớp. Cùng tìm hiểu nhé!
Viêm khớp là gì?
Viêm khớp là một nhóm bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở một hoặc nhiều khớp xương trong cơ thể, dẫn đến đau, sưng, và hạn chế vận động. Viêm khớp có thể gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, làm cho các hoạt động hàng ngày trở nên khó khăn và gây đau đớn kéo dài. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người lớn tuổi. Ngoài ra, viêm khớp không chỉ là một bệnh đơn lẻ mà là một nhóm bệnh với hơn 100 loại khác nhau, mỗi loại có đặc điểm, nguyên nhân và phương pháp điều trị riêng biệt.
Phân loại bệnh viêm khớp
Có nhiều loại viêm khớp khác nhau, dưới đây là một số loại phổ biến:
Viêm xương khớp
Viêm xương khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất, thường xuất hiện khi sụn khớp – một lớp mô mềm mại bao bọc đầu các xương – bị mòn đi theo thời gian. Khi sụn bị phá hủy, các xương cọ xát trực tiếp với nhau, gây đau và cứng khớp. Viêm xương khớp thường ảnh hưởng đến các khớp chịu tải như khớp gối, hông, cột sống và tay. Các yếu tố nguy cơ bao gồm tuổi tác, chấn thương khớp, thừa cân và yếu tố di truyền.
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm các mô khớp, gây viêm và đau. Bệnh thường ảnh hưởng đến các khớp nhỏ như khớp bàn tay, khớp ngón tay và khớp cổ tay. Nếu không được điều trị, viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến biến dạng khớp và mất chức năng vận động. Bệnh này cũng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể như tim, phổi và da.
Viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp là một dạng viêm khớp chủ yếu ảnh hưởng đến cột sống, đặc biệt là ở vùng thắt lưng và hông. Bệnh gây viêm tại các khớp và các đốt sống, dẫn đến sự dính chặt của các đốt sống với nhau, gây cứng và đau lưng. Bệnh thường bắt đầu ở tuổi thanh niên hoặc tuổi trưởng thành sớm và có xu hướng nặng dần theo thời gian, làm giảm khả năng vận động của người bệnh.
Gout
Gout là một dạng viêm khớp do sự tích tụ của các tinh thể urate tại các khớp, gây ra các cơn đau khớp dữ dội, sưng tấy, và đỏ. Gout thường ảnh hưởng đến khớp ngón chân cái nhưng cũng có thể xảy ra ở các khớp khác như mắt cá chân, đầu gối, và cổ tay. Các yếu tố nguy cơ của gout bao gồm chế độ ăn uống giàu purin, tiêu thụ nhiều rượu bia, béo phì và yếu tố di truyền.
Viêm khớp tự phát thiếu niên
Viêm khớp tự phát thiếu niên là một dạng viêm khớp xảy ra ở trẻ em dưới 16 tuổi. Bệnh có thể gây viêm và cứng khớp kéo dài, ảnh hưởng đến sự phát triển và trưởng thành của trẻ. Bệnh này có nhiều dạng khác nhau, từ dạng nhẹ chỉ ảnh hưởng đến vài khớp, đến dạng nặng ảnh hưởng đến nhiều khớp và có thể kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt, phát ban và viêm mắt.
Viêm khớp vảy nến
Viêm khớp vảy nến là một dạng viêm khớp liên quan đến bệnh vảy nến, một bệnh lý da mạn tính. Người bệnh thường có các triệu chứng da như vảy nến trước khi xuất hiện các triệu chứng viêm khớp. Viêm khớp vảy nến có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào trong cơ thể và có thể gây biến dạng khớp, mất chức năng nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm khớp phản ứng
Viêm khớp phản ứng thường xảy ra sau khi cơ thể bị nhiễm trùng, chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu, đường tiêu hóa hoặc hô hấp. Hệ thống miễn dịch phản ứng với nhiễm trùng này, gây viêm tại các khớp. Bệnh thường ảnh hưởng đến các khớp lớn như khớp gối, mắt cá chân và hông, và có thể đi kèm với các triệu chứng khác như viêm mắt, viêm đường tiết niệu.
Viêm khớp nhiễm khuẩn
Viêm khớp nhiễm khuẩn là tình trạng viêm khớp do vi khuẩn hoặc vi rút xâm nhập vào khớp, thường thông qua máu hoặc do chấn thương trực tiếp tại khớp. Bệnh này có thể gây tổn thương nặng nề cho khớp nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng bao gồm đau khớp đột ngột, sưng, sốt và cảm giác ốm yếu.
Viêm khớp ngón tay cái
Viêm khớp ngón tay cái là dạng viêm khớp xảy ra tại khớp giữa ngón tay cái và cổ tay. Bệnh thường gặp ở những người lớn tuổi hoặc những người thường xuyên sử dụng tay trong các hoạt động lặp đi lặp lại. Các triệu chứng bao gồm đau, cứng và sưng tại khớp, làm cho việc cầm nắm và vận động ngón tay cái trở nên khó khăn.
Viêm khớp háng
Viêm khớp háng là tình trạng viêm tại khớp háng, gây đau và cứng khớp, ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng cũng có thể xuất hiện ở những người trẻ do chấn thương hoặc bệnh lý di truyền. Viêm khớp háng nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến dạng khớp và mất chức năng vận động.
Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp
Viêm khớp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các yếu tố di truyền đến các yếu tố môi trường và lối sống:
Chấn thương
Chấn thương khớp do tai nạn, chơi thể thao hoặc các hoạt động hàng ngày có thể làm hư hỏng sụn khớp hoặc các cấu trúc xung quanh khớp, dẫn đến viêm khớp. Các chấn thương này có thể gây ra viêm khớp sau một thời gian dài hoặc ngay lập tức, tùy thuộc vào mức độ tổn thương.
Di truyền
Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong nguy cơ mắc một số loại viêm khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc gout. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh viêm khớp, nguy cơ mắc bệnh của các thành viên khác cũng sẽ cao hơn.
Nhiễm khuẩn
Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc vi rút có thể gây ra viêm khớp nhiễm khuẩn. Những vi sinh vật này có thể xâm nhập vào khớp thông qua đường máu, gây viêm nhiễm và tổn thương khớp. Viêm khớp nhiễm khuẩn cần được điều trị kịp thời để tránh những tổn thương vĩnh viễn cho khớp.
Tuổi tác
Tuổi tác là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với viêm khớp, đặc biệt là viêm xương khớp. Khi cơ thể già đi, sụn khớp dần bị thoái hóa và mất khả năng phục hồi, dẫn đến viêm và đau khớp. Người lớn tuổi thường gặp phải các triệu chứng cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
Giới tính
Giới tính cũng ảnh hưởng đến nguy cơ mắc một số loại viêm khớp. Ví dụ, phụ nữ có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp cao hơn nam giới, trong khi nam giới có nguy cơ mắc gout cao hơn. Sự khác biệt này có thể do sự khác biệt về hormone, cấu trúc cơ thể và lối sống.
Thừa cân – Béo phì
Trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, hông và cột sống. Thừa cân không chỉ làm tăng nguy cơ viêm khớp mà còn làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn ở những người đã mắc bệnh.
Tính chất công việc
Những công việc đòi hỏi lặp đi lặp lại các động tác hoặc gây áp lực lên các khớp có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp. Ví dụ, người làm công việc tay chân nặng nhọc hoặc công việc yêu cầu sử dụng nhiều động tác cổ tay, gối có thể có nguy cơ cao hơn.
Thói quen vận động và sinh hoạt
Thói quen ít vận động, ngồi lâu một chỗ hoặc tư thế sai lệch trong công việc hoặc sinh hoạt hàng ngày có thể dẫn đến viêm khớp. Vận động đúng cách và thường xuyên có thể giúp bảo vệ khớp, ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến viêm khớp.
Rối loạn hệ thống miễn dịch – Cơ chế bệnh sinh của viêm khớp
Trong một số trường hợp, hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm các mô khớp, gây ra các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp hoặc viêm cột sống dính khớp. Cơ chế bệnh sinh của viêm khớp trong những trường hợp này phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố như di truyền, môi trường và tình trạng sức khỏe chung của người bệnh.
Khi nào người bệnh cần đến gặp bác sĩ?
Người bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng viêm khớp như:
- Đau và sưng khớp kéo dài: Nếu cơn đau và sưng khớp không giảm sau vài ngày nghỉ ngơi hoặc điều trị tại nhà, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
- Cứng khớp buổi sáng kéo dài: Cứng khớp vào buổi sáng là một dấu hiệu phổ biến của viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp. Nếu tình trạng này kéo dài hơn một giờ sau khi thức dậy, bạn nên gặp bác sĩ.
- Khớp bị biến dạng: Nếu khớp có dấu hiệu biến dạng hoặc mất chức năng vận động, đây có thể là dấu hiệu của viêm khớp nặng cần được can thiệp y tế.
- Sốt hoặc cảm giác ốm yếu kèm theo đau khớp: Những triệu chứng này có thể chỉ ra viêm khớp nhiễm khuẩn hoặc một bệnh lý nghiêm trọng khác cần được điều trị khẩn cấp.
- Các triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Nếu viêm khớp làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày, đừng chần chừ trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ y tế.
Biến chứng của bệnh viêm khớp
Viêm khớp không chỉ gây ra đau đớn và bất tiện trong cuộc sống hàng ngày mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách:
- Mất chức năng khớp: Viêm khớp có thể làm giảm hoặc mất chức năng của khớp, khiến cho việc thực hiện các hoạt động hàng ngày trở nên khó khăn hoặc không thể thực hiện.
- Biến dạng khớp: Một số loại viêm khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, có thể gây ra biến dạng khớp, làm thay đổi hình dạng và chức năng của khớp, dẫn đến tàn tật.
- Tổn thương các cơ quan khác: Viêm khớp dạng thấp và một số loại viêm khớp khác có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác như tim, phổi, mắt, và da, gây ra các biến chứng nguy hiểm.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác: Người bị viêm khớp có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh lý khác như bệnh tim mạch, loãng xương, và trầm cảm do tác động lâu dài của bệnh.
Điều trị viêm khớp như thế nào?
Điều trị viêm khớp thường là một quá trình lâu dài, bao gồm nhiều phương pháp kết hợp để kiểm soát triệu chứng, giảm đau, và cải thiện chức năng khớp. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:
Thay đổi thói quen sống
- Chế độ ăn uống: Một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất chống viêm như omega-3, chất xơ, và các loại vitamin, khoáng chất có thể giúp giảm viêm và duy trì sức khỏe khớp. Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu purin nếu bạn bị gout, hoặc các thực phẩm có thể kích thích viêm nhiễm.
- Tăng cường vận động: Tập thể dục thường xuyên với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga giúp tăng cường sự linh hoạt, sức mạnh cơ bắp và hỗ trợ khớp. Tuy nhiên, cần tránh các hoạt động gây áp lực quá lớn lên khớp.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì có thể giảm áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, hông và cột sống.
Dùng thuốc tây
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): NSAIDs như ibuprofen hoặc naproxen giúp giảm viêm và đau, nhưng cần sử dụng đúng liều lượng và thời gian để tránh tác dụng phụ.
- Thuốc giảm đau: Acetaminophen là một lựa chọn phổ biến để giảm đau mà không gây viêm, nhưng không có tác dụng giảm viêm như NSAIDs.
- Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs): DMARDs như methotrexate được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp và một số loại viêm khớp khác, giúp làm chậm tiến trình bệnh.
- Corticosteroids: Thuốc corticosteroids như prednison có tác dụng giảm viêm mạnh, thường được sử dụng trong các đợt bùng phát của viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp vảy nến.
Bổ sung Hoạt Khớp Extra – Sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp
Bổ sung dưỡng chất thiên nhiên tác động lên cơ chế bệnh sinh
- Glucosamine và chondroitin: Đây là các chất tự nhiên có trong sụn khớp, được bổ sung dưới dạng thực phẩm chức năng để hỗ trợ sụn và giảm triệu chứng viêm khớp.
- Omega-3: Các acid béo omega-3 có trong dầu cá hoặc các loại hạt có tác dụng chống viêm và giảm triệu chứng viêm khớp.
- Curcumin: Thành phần hoạt chất trong nghệ, có đặc tính chống viêm mạnh mẽ và được sử dụng rộng rãi trong điều trị viêm khớp.
Vật lý trị liệu
- Bài tập vận động: Các bài tập được thiết kế đặc biệt để tăng cường sự linh hoạt và sức mạnh của cơ xung quanh khớp, giúp hỗ trợ và bảo vệ khớp.
- Nhiệt trị liệu và điện trị liệu: Sử dụng nhiệt độ hoặc dòng điện nhẹ để giảm đau và tăng cường tuần hoàn máu đến khớp, hỗ trợ quá trình hồi phục.
Tiêm thuốc giảm đau vào khớp
- Tiêm corticosteroid: Được tiêm trực tiếp vào khớp để giảm viêm và đau nhanh chóng, nhưng không nên lạm dụng vì có thể gây hại cho sụn khớp.
- Tiêm acid hyaluronic: Acid hyaluronic là một thành phần tự nhiên trong dịch khớp, giúp bôi trơn và giảm ma sát tại khớp. Tiêm acid hyaluronic có thể cải thiện triệu chứng viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp gối.
Phẫu thuật
- Thay khớp: Trong những trường hợp viêm khớp nặng, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, thay khớp toàn phần hoặc bán phần có thể là giải pháp. Phẫu thuật này thay thế khớp bị hư hỏng bằng một khớp nhân tạo, giúp giảm đau và cải thiện chức năng vận động.
- Phẫu thuật sửa chữa khớp: Bao gồm các kỹ thuật như làm sạch khớp (arthroscopy), hợp nhất khớp (fusion), hoặc tái tạo bề mặt khớp, nhằm giảm đau và phục hồi chức năng khớp.
Viêm khớp là một căn bệnh phức tạp và đa dạng, nhưng với kiến thức đúng đắn và phương pháp điều trị phù hợp, người bệnh có thể kiểm soát tốt triệu chứng và duy trì chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh viêm khớp, thay đổi lối sống, và tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị.
Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình, chăm sóc sức khỏe khớp và đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết bạn nhé!
Hoạt khớp Extra là sản phẩm hỗ trợ điều trị xương khớp do Viện nghiên cứu phát triển Y học Dân tộc nghiên cứu và phát triển. Trải qua nhiều thí nghiệm lâm sàng, cho thấy giúp làm trơn ổ khớp, hạn chế lão hóa khớp. Hỗ trợ giảm triệu chứng đau khớp, khô khớp do viêm khớp, thoái hóa khớp.
Để hiểu rõ hơn về Hoạt Khớp Extra, quý vị có thể gọi tới tổng đài 0929 50 6666. Quý khách có thể đặt mua trực tiếp tại công ty (giao hàng, thu tiền tận nhà) TẠI ĐÂY
