Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc nhận biết thoát vị đĩa đệm triệu chứng là gì cũng như cách phòng ngừa giúp người bệnh có thể can thiệp sớm và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Đồng thời, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa thoát vị đĩa đệm là điều cần thiết để duy trì sức khỏe cột sống. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các triệu chứng và cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm. Cùng tìm hiểu nhé!
Thoát vị đĩa đệm là gì?
Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi lớp bao xơ bên ngoài của đĩa đệm bị rách, khiến nhân nhầy bên trong thoát ra và chèn ép vào các dây thần kinh xung quanh. Đĩa đệm đóng vai trò như tấm đệm giữa các đốt sống, giúp giảm sốc và hỗ trợ cột sống vận động linh hoạt. Khi đĩa đệm bị thoát vị, khả năng này suy giảm, gây ra cơn đau và nhiều vấn đề khác liên quan đến vận động.
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cột sống, nhưng phổ biến nhất là ở cột sống thắt lưng và cột sống cổ. Mỗi vị trí thoát vị sẽ gây ra các triệu chứng khác nhau, nhưng tất cả đều có thể gây đau đớn và ảnh hưởng đến chức năng vận động của người bệnh.
Thoát vị đĩa đệm triệu chứng là gì?
Các triệu chứng của thoát vị đĩa đệm phụ thuộc vào vị trí thoát vị và mức độ chèn ép lên dây thần kinh. Dưới đây là những triệu chứng điển hình mà người bệnh thường gặp.
1. Đau lưng và cổ
Đau lưng dưới là triệu chứng phổ biến nhất khi thoát vị đĩa đệm xảy ra ở vùng thắt lưng. Cơn đau thường xuất hiện đột ngột hoặc sau một hoạt động nặng, kéo dài và trở nên dữ dội hơn khi vận động. Đau lưng có thể âm ỉ hoặc dữ dội, đặc biệt là khi bạn ngồi lâu, cúi người hoặc khiêng đồ nặng.
Nếu thoát vị đĩa đệm xảy ra ở vùng cổ, người bệnh sẽ cảm thấy đau cổ, lan xuống vai và cánh tay. Cơn đau có thể tăng lên khi quay đầu hoặc cúi gập cổ, gây khó khăn trong các hoạt động thường ngày như lái xe, đọc sách.
2. Đau lan xuống chân hoặc tay
Cơn đau lan xuống chân hoặc tay là một triệu chứng đặc trưng của thoát vị đĩa đệm do dây thần kinh bị chèn ép. Khi thoát vị xảy ra ở vùng thắt lưng, cơn đau thường lan xuống mông, đùi, bắp chân và bàn chân, dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Đối với thoát vị đĩa đệm ở vùng cổ, cơn đau lan xuống cánh tay và bàn tay, gây khó chịu liên tục.
Triệu chứng đau lan thường đi kèm với cảm giác như kim châm hoặc bỏng rát, làm người bệnh cảm thấy tê bì ở các chi.
3. Tê bì và yếu cơ
Tê bì là triệu chứng xuất hiện khi dây thần kinh bị chèn ép lâu ngày, gây mất cảm giác hoặc cảm giác như kim châm ở các vùng da mà dây thần kinh đó chi phối. Tê bì thường xuất hiện ở tay, chân hoặc các ngón tay, ngón chân.
Bên cạnh đó, yếu cơ là hậu quả của tình trạng chèn ép kéo dài, gây giảm khả năng kiểm soát cơ bắp. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật hoặc đi lại, làm giảm đáng kể khả năng vận động hàng ngày.
Xem thêm: Bệnh Thoát Vị Đĩa Đệm Có Nguy Hiểm Không? 7 Biến Chứng Nguy Hiểm
4. Mất khả năng kiểm soát tiểu tiện và đại tiện
Một trong những triệu chứng nghiêm trọng nhất của thoát vị đĩa đệm là mất khả năng kiểm soát tiểu tiện và đại tiện. Điều này xảy ra khi thoát vị đĩa đệm chèn ép lên các dây thần kinh điều khiển bàng quang và ruột. Đây là dấu hiệu cảnh báo tình trạng khẩn cấp, đòi hỏi can thiệp y tế ngay lập tức để tránh nguy cơ tàn phế vĩnh viễn.
5. Hạn chế vận động
Người bệnh thoát vị đĩa đệm thường gặp hạn chế vận động, do cơn đau và cứng khớp kéo dài. Các động tác như cúi, xoay người hoặc đứng lên ngồi xuống trở nên khó khăn hơn, làm giảm khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Hạn chế vận động không chỉ ảnh hưởng đến công việc mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống.
Cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm
Phòng ngừa thoát vị đĩa đệm là một phần quan trọng để bảo vệ sức khỏe cột sống và ngăn ngừa các triệu chứng nặng hơn. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
1. Duy trì cân nặng hợp lý
Thừa cân, béo phì là một trong những nguyên nhân chính gây áp lực lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng. Giảm cân và duy trì cân nặng ở mức hợp lý sẽ giảm áp lực lên các đĩa đệm, giúp cột sống hoạt động hiệu quả hơn. Việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thường xuyên là cần thiết để kiểm soát cân nặng.
2. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên là một cách hiệu quả để tăng cường cơ bắp vùng lưng và bụng, hỗ trợ cột sống và giảm nguy cơ thoát vị đĩa đệm. Các bài tập như bơi lội, đi bộ hoặc yoga giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện sự linh hoạt của cột sống và giảm căng thẳng trên đĩa đệm.
3. Tránh mang vác nặng
Mang vác đồ vật nặng không đúng cách là nguyên nhân gây tổn thương cột sống. Khi nâng vật nặng, hãy dùng chân để nâng thay vì lưng, giữ vật gần cơ thể và tránh xoay người đột ngột. Sử dụng các công cụ hỗ trợ hoặc nhờ người khác giúp đỡ khi cần mang vác đồ nặng để bảo vệ cột sống.
Xem thêm: Thoát Vị Đĩa Đệm Có Chữa Được Không? Phương Pháp Điều Trị
4. Duy trì tư thế đúng
Tư thế đúng trong sinh hoạt hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cột sống. Khi ngồi, hãy giữ lưng thẳng, hai chân đặt chạm đất và sử dụng ghế có tựa lưng hỗ trợ. Khi đứng, hãy giữ trọng tâm đều trên hai chân, và khi ngủ, hãy chọn đệm hỗ trợ cột sống để giảm áp lực lên đĩa đệm.
5. Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về cột sống và có biện pháp can thiệp kịp thời. Đặc biệt, những người thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc có triệu chứng nghi ngờ cần thăm khám bác sĩ thường xuyên để được tư vấn và điều trị phù hợp
Nhận biết sớm các triệu chứng của thoát vị đĩa đệm và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cột sống và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như đau lưng, tê bì hoặc yếu cơ, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế kịp thời. Việc duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp bảo vệ cột sống sẽ giúp bạn phòng ngừa thoát vị đĩa đệm và nâng cao chất lượng cuộc sống.
