Bệnh xương khớp

8 Bệnh Cột Sống Phổ Biến Ở Người Trưởng Thành

Tác giả: Đội ngũ Hoạt Khớp Extra

Cột sống là một trong những bộ phận quan trọng nhất của cơ thể con người, chịu trách nhiệm nâng đỡ toàn bộ khối lượng cơ thể và bảo vệ tủy sống. Nó không chỉ đóng vai trò như một trục vững chắc mà còn là nơi kết nối nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể. Tuy nhiên, với sự phát triển của thời gian và lối sống hiện đại, sức khỏe của cột sống ngày càng bị đe dọa bởi nhiều yếu tố như tư thế sai lệch, chấn thương, và các bệnh lý khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về bệnh cột sống, nguyên nhân, triệu ch ứng, cũng như các phương pháp điều trị và cải thiện tình trạng bệnh.

Bệnh cột sống là gì?

Bệnh cột sống là những bất thường xảy ra tại xương cột sống và các cấu trúc liên quan, ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của con người. Cột sống được chia thành năm đoạn chính: cổ, ngực, thắt lưng, xương cùng và xương cụt, với tổng cộng 33 đốt sống. Mỗi đốt sống được kết nối với nhau qua một hệ thống dây chằng và mô sợi, giữa chúng có đĩa đệm giúp giảm sóc cho cột sống.

Một số bệnh cột sống phổ biến bao gồm thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, viêm cột sống dính khớp, và cong vẹo cột sống. Những bệnh này thường gây ra đau đớn, mệt mỏi và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh cột sống có nguy hiểm không?

Bệnh cột sống không chỉ đơn giản là vấn đề đau lưng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng hơn. Khi không được điều trị đúng cách, các bệnh này có thể gây ra các biến chứng kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và sinh hoạt của bệnh nhân.

Một số nguy cơ mà bệnh cột sống có thể gây ra bao gồm:

Đau mãn tính: Nhiều người mắc bệnh cột sống phải sống chung với những cơn đau kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Yếu liệt tay chân: Trong trường hợp thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép thần kinh, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng yếu liệt chi dưới hoặc trên.
Khó khăn trong vận động: Các bệnh lý như viêm cột sống dính khớp có thể làm hạn chế khả năng di chuyển của cơ thể, gây khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.

Việc nhận thức rõ về nguy cơ của bệnh cột sống là rất quan trọng để có thể chủ động trong việc phòng ngừa và điều trị.

Triệu chứng của bệnh cột sống

Triệu chứng của bệnh cột sống thường khá đa dạng và có thể thay đổi tùy theo loại bệnh. Một trong những triệu chứng chính là đau lưng.

Đau lưng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau của cột sống:

Đau lưng dưới: Thường gặp ở người có thói quen ngồi lâu hoặc mang vác nặng, cơn đau có thể lan xuống chân hoặc mông.
Đau cổ: Xuất hiện khi làm việc quá lâu trước máy tính hoặc duy trì tư thế không đúng.
Đau lan tỏa: Nếu cơn đau lan xuống chân hoặc có dấu hiệu tê bì, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của các vấn đề nghiêm trọng hơn.

Người bệnh cần chú ý đến những triệu chứng này và tìm kiếm sự tư vấn y tế nếu cơn đau kéo dài hoặc có kèm theo các triệu chứng khác như tê bì, yếu chân, hay mất cảm giác.

Những nguyên nhân gây bệnh cột sống thường gặp

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh cột sống, từ chấn thương đến các yếu tố sinh lý và môi trường.

Chấn thương cột sống

Chấn thương là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các vấn đề về cột sống. Các tình huống như:

Mang vác nặng
Ngồi sai tư thế
Bị té ngã

Tất cả đều có thể dẫn đến tổn thương cột sống và hình thành các bệnh lý như thoát vị đĩa đệm hay thoái hóa cột sống.

Bệnh lý nền

Ngoài ra, các bệnh lý nền như loãng xương, viêm khớp cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh cột sống. Những người cao tuổi thường có nguy cơ cao mắc các bệnh này do sự suy giảm chức năng xương khớp theo thời gian.

Thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt ở phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh, cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh cột sống.

8 bệnh lý cột sống thường gặp

Bệnh cột sống khá đa dạng với nhiều loại khác nhau. Dưới đây là một số bệnh thường gặp:

Thoái hóa cột sống

Thoái hóa cột sống thường khởi phát sau tuổi 30, chủ yếu do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Ngoài ra, bệnh có thể bị tác động bởi các yếu tố như lao động nặng nhọc, chế độ dinh dưỡng thiếu cân đối, hoặc thói quen ít vận động. Tình trạng thoái hóa này gây tổn thương đến sụn và xương dưới sụn. Tùy thuộc vào vị trí cột sống bị thoái hóa, người bệnh sẽ gặp phải các cơn đau tại vùng cổ, vai, gáy, lưng hoặc chi dưới.

Ban đầu, cơn đau có thể chỉ xuất hiện thoáng qua nhưng sau đó ngày càng nghiêm trọng, làm thay đổi tư thế, gây biến dạng cột sống, lưng cong hoặc vẹo. Những triệu chứng này gây ra cảm giác mệt mỏi, mất ngủ và ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt hàng ngày cũng như hiệu suất công việc.

Khi bệnh tiến triển nặng, các cơn đau trở nên dữ dội hơn, lan ra các vùng như vai, hông, dây thần kinh tọa, đùi và chân, khiến người bệnh khó di chuyển hoặc ngồi trong thời gian dài do cảm giác đau buốt kéo dài.

Gai cột sống

Gai cột sống là một trong những bệnh lý về cột sống phổ biến, đặc biệt thường gặp ở nam giới lớn tuổi. Quá trình thoái hóa làm tổn thương sụn khớp, đồng thời gây biến đổi cấu trúc xương dưới sụn, tạo ra những vùng xương đặc và rỗng xen kẽ. Để bù đắp những khu vực bị thiếu hụt, cơ thể tăng cường bổ sung calci, dẫn đến sự hình thành các mấu xương mới, gọi là gai xương.

Khi gai xương hình thành gần các dây thần kinh, chúng có thể gây chèn ép, làm xuất hiện các cơn đau tại vùng thắt lưng, cổ hoặc vai. Nếu gai xuất hiện ở vùng cổ, cơn đau có thể lan lên đầu hoặc xuống vai. Đối với gai ở cột sống thắt lưng, đau có thể lan xuống lưng và chân. Các triệu chứng này thường trở nên nghiêm trọng hơn khi vận động và sẽ giảm dần khi người bệnh nghỉ ngơi.

Nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh gai cột sống là sự lão hóa tự nhiên của cột sống, sự lắng đọng canxi, hoặc tổn thương sụn khớp do viêm mãn tính hoặc tai nạn.

Thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm là một trong những bệnh lý phổ biến nhất về cột sống. Đĩa đệm đóng vai trò quan trọng trong việc giảm xóc và duy trì sự linh hoạt của cột sống, nằm giữa hai đốt sống. Tuy nhiên, khi cột sống bị thoái hóa, sụn và xương dưới sụn tại khu vực đốt sống cũng chịu tổn thương, ảnh hưởng trực tiếp đến đĩa đệm. Quá trình lão hóa làm đĩa đệm mất nước, trở nên mỏng và dễ bị rách, dẫn đến tràn dịch nhầy và hình thành khối thoát vị, gây chèn ép lên các rễ thần kinh hoặc tủy sống, gây ra cơn đau nhức.

Ngoài ra, chấn thương như mang vác nặng, sai tư thế, hoặc những người thừa cân, béo phì cũng có thể làm giãn hoặc rách bao xơ của đĩa đệm, gây thoát vị và chèn ép các dây thần kinh.

Người bệnh thường cảm thấy đau khi nằm nghiêng, cơn đau tăng lên khi ho hoặc đi vệ sinh. Nếu thoát vị đĩa đệm không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Cơn đau lan xuống vùng mông, đùi có thể gây tê bì, teo cơ, yếu hoặc liệt chi. Nếu đám rối thần kinh bị tổn thương, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát bàng quang, dẫn đến bí tiểu hoặc tiểu không tự chủ.

Thoát vị đĩa đệm thường xảy ra ở những người lao động nặng nhọc, sai tư thế, chấn thương, người thừa cân béo phì, và những người có tiền sử gia đình mắc bệnh này.

Thoái hóa đĩa đệm

Thoái hóa đĩa đệm cột sống là một tình trạng phổ biến, xảy ra do sự lão hóa tự nhiên của đĩa đệm hoặc các chấn thương. Theo thời gian, các yếu tố như tư thế lao động không đúng, ngồi hoặc đứng quá lâu, và lối sống ít vận động khiến đĩa đệm mất dần độ đàn hồi và khả năng chống sốc. Khi đĩa đệm bị thoái hóa, chúng trở nên mỏng hơn, chèn ép lên các dây thần kinh và gây ra những cơn đau nhức.

Ban đầu, cơn đau thường chỉ tập trung ở vị trí đĩa đệm bị ảnh hưởng, như vùng cổ hoặc lưng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, thoái hóa có thể tiến triển thành thoát vị đĩa đệm, gây chèn ép dây thần kinh, khiến cơn đau lan đến mông, đùi, chân, cánh tay, bàn tay, và trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến liệt tứ chi.

Cong vẹo cột sống

Cong vẹo cột sống là tình trạng cột sống bị lệch bất thường sang phải hoặc trái so với cấu trúc cột sống bình thường. Tình trạng này thường gặp ở trẻ em, gây ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao cũng như nhiều cơ quan trong cơ thể như khung chậu, ngực, tim và phổi. Đây là một dị tật nghiêm trọng, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.

Dấu hiệu nhận biết cong vẹo cột sống bao gồm:
Hai vai có sự chênh lệch rõ rệt
Cột sống không thẳng, một số đoạn cao bất thường, đốt sống nhô lên, hai eo không cân xứng
Cổ và cơ thể nghiêng lệch về một bên
Hông lệch cao thấp, một bên xương sườn lộ rõ hơn

Cong vẹo cột sống thường xuất hiện ở những người có tư thế sai (đứng, ngồi, nằm), chế độ dinh dưỡng thiếu hụt hoặc có yếu tố di truyền trong gia đình.

Đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa là triệu chứng thường gặp, xuất phát từ tổn thương dây thần kinh tọa và các nhánh liên quan, thường do thoát vị đĩa đệm hoặc tổn thương cột sống thắt lưng. Những cơn đau này thường xuất hiện đột ngột sau các chấn thương vùng thắt lưng, bước hụt, hoặc khi làm việc gắng sức.

Cơn đau thường kéo dài âm ỉ, tăng lên khi ho, hắt hơi hoặc thay đổi tư thế, và thường trở nên nghiêm trọng hơn vào ban đêm. Mặc dù đau thần kinh tọa có thể tự hết sau một thời gian, nhưng nếu các cơn đau kéo dài hơn một tuần, người bệnh cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng.

Vôi hóa cột sống

Vôi hóa cột sống là tình trạng các dây chằng bám vào thân đốt sống hoặc các mấu gai, mấu ngang bị lắng đọng canxi, gây ảnh hưởng đến khả năng vận động và khiến các mạch máu, dây thần kinh bị chèn ép, gây đau đớn cho người bệnh. Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi do quá trình lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, các yếu tố như nhiễm trùng, viêm nhiễm, tổn thương dây chằng do lao động nặng hoặc tư thế sai khi đứng, ngồi có thể đẩy nhanh quá trình vôi hóa.

Bệnh có thể xảy ra ở cột sống cổ, lưng và thắt lưng với các triệu chứng như đau lưng, cứng khớp ở vai, cổ, đùi, và hông. Người bệnh còn có thể cảm thấy tê bì ở bàn tay và bàn chân do ảnh hưởng đến tủy sống và dây thần kinh liên chi. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, vôi hóa cột sống có thể dẫn đến teo cơ.

Vì vôi hóa cột sống có nhiều điểm tương đồng với gai cột sống, việc chẩn đoán và điều trị kịp thời từ bác sĩ chuyên khoa là rất quan trọng để tránh nhầm lẫn và có phác đồ điều trị phù hợp.

Bệnh gù cột sống

Gù cột sống là một tình trạng biến dạng cột sống, xảy ra khi ít nhất 3 đốt sống liên tiếp có góc gù ≥ 5 độ, khiến cột sống cong vượt mức bình thường (hơn 45 độ), dẫn đến cột sống cong về phía trước và hình thành hình dạng chữ V ở lưng.

Bệnh gù cột sống có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm tư thế sai khi di chuyển (đi thõng vai trong thời niên thiếu), gây ra sự cong cột sống phía trên. Ngoài ra, tình trạng này còn có thể do bẩm sinh (phát triển cột sống không bình thường từ trong bào thai), thoái hóa đĩa đệm, loãng xương hoặc gãy xương do đè nén, bệnh Scheuermann, hội chứng Marfan, bệnh Prader-Willi, hoặc do ung thư và các phương pháp điều trị liên quan, khiến các đốt sống yếu đi, dễ gãy và chèn ép.

Các yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh cột sống

Ngoài các nguyên nhân đã đề cập, vẫn còn nhiều yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh cột sống.

Lối sống không lành mạnh

Ngồi lâu, ít vận động, và ăn uống không hợp lý là những nguyên nhân chính gây ra các vấn đề về cột sống.

Tư thế sai lệch

Tư thế ngồi hoặc đứng không đúng có thể tạo áp lực lên cột sống và dẫn đến đau nhức.

Thiếu dinh dưỡng

Thiếu các dưỡng chất cần thiết như canxi, vitamin D có thể làm xương yếu đi và dễ bị tổn thương.

Yếu tố di truyền

Có nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc các bệnh cột sống. Những người trong gia đình có tiền sử mắc bệnh cột sống có nguy cơ cao hơn.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh cột sống

Để chẩn đoán các bệnh liên quan đến cột sống, ngoài việc dựa trên các nguyên nhân và triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm và phương pháp chẩn đoán chuyên sâu dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân, bao gồm:

Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp này sử dụng sóng vô tuyến và từ trường mạnh để tạo ra hình ảnh chi tiết về cột sống. MRI giúp phát hiện các tổn thương và rối loạn ở mô mềm như cơ, dây chằng, gân, tủy sống và dây thần kinh.
Chụp cắt lớp vi tính (CT): CT sử dụng tia X chuyên dụng, có hoặc không có chất cản quang, để tạo ra hình ảnh 3D chi tiết của cột sống. Phương pháp này cung cấp hình ảnh chính xác hơn so với chụp X-quang đơn thuần và thường được sử dụng để đánh giá các chấn thương hoặc bệnh lý cột sống.
Chụp X-quang: Sử dụng tia X để kiểm tra các vấn đề liên quan đến xương như gãy xương, tổn thương hoặc bệnh lý mãn tính ở cột sống, bao gồm cả vùng cổ và lưng.
Sinh thiết: Khi có nghi ngờ về ung thư, bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu mô nhỏ từ cột sống để phân tích dưới kính hiển vi.
Đo điện cơ (EMG): Phương pháp này đo hoạt động điện của cơ và dây thần kinh để đánh giá phản ứng của các bộ phận cơ thể đối với kích thích, giúp chẩn đoán các tổn thương về thần kinh.

Phương pháp cải thiện bệnh cột sống

Tùy vào mức độ chấn thương của cột sống, các bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số phương pháp điều trị và cải thiện tình trạng cột sống lưng phổ biến:

Thăm khám và chẩn đoán: Khi gặp các triệu chứng bất thường liên quan đến xương khớp, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc điều trị tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng đau, viêm, sưng ở giai đoạn đầu và ngăn ngừa bệnh tiến triển ở giai đoạn sau, đồng thời cải thiện chức năng xương khớp bị tổn thương.

Phương pháp điều trị: Dựa trên tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm:

Nội khoa: Sử dụng thuốc như thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, và thuốc giãn cơ.
Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng: Tăng cường và kéo căng cơ lưng, cơ bụng thông qua các bài tập vật lý trị liệu.
Ngoại khoa: Trong những trường hợp nặng, có thể cần phẫu thuật thay đĩa đệm, nối đốt sống, mở rộng ống sống, hoặc phục hồi dây thần kinh.

Biện pháp hỗ trợ: Một số phương pháp bổ trợ để giảm triệu chứng đau và cải thiện tình trạng bệnh:

Nẹp lưng giúp ổn định vùng cột sống.
Sử dụng liệu pháp đá lạnh hoặc nhiệt để giảm sưng và đau.
Tiêm corticosteroid hoặc thuốc chặn dây thần kinh giúp giảm đau hiệu quả.

Hoạt Khớp Extra – Viên uống hỗ trợ điều trị các bệnh lý xương khớp

Hoạt Khớp Extra được bào chế từ các thành phần tự nhiên và hoạt chất có tác dụng hỗ trợ cải thiện sức khỏe xương khớp. Nhờ vào sự kết hợp hài hòa giữa các thành phần thảo dược và hoạt chất tự nhiên, Hoạt Khớp Extra giúp người bệnh:

– Giảm đau và viêm khớp: Với sự góp mặt của glucosamine, MSM và các thảo dược tự nhiên, sản phẩm giúp giảm nhanh các cơn đau do viêm khớp, thoái hóa khớp gây ra. Đặc biệt, những người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp, viêm xương khớp, thoái hóa khớp cổ, cột sống hay gối sẽ cảm thấy các triệu chứng đau nhức thuyên giảm rõ rệt sau một thời gian sử dụng.

– Cải thiện sự linh hoạt của khớp: Các thành phần như collagen type 2, chondroitin và MSM giúp làm trơn ổ khớp, tăng cường tính linh hoạt cho các khớp, từ đó cải thiện khả năng vận động, đặc biệt ở người già và những người gặp phải tình trạng khô cứng khớp.

– Ngăn ngừa thoái hóa xương khớp: Viên uống này không chỉ giúp giảm các triệu chứng viêm đau mà còn hỗ trợ quá trình tái tạo sụn khớp, làm chậm quá trình thoái hóa tự nhiên. Nhờ vào Aquamin F và các khoáng chất thiết yếu, sản phẩm giúp duy trì mật độ xương ổn định, giảm nguy cơ loãng xương và các bệnh lý xương khớp khác.

– Tăng cường sức khỏe xương khớp: Việc sử dụng Hoạt Khớp Extra thường xuyên không chỉ giúp điều trị mà còn giúp bảo vệ và tăng cường sức khỏe xương khớp một cách toàn diện. Sản phẩm phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là những người gặp vấn đề về khớp do tuổi tác, chấn thương hay vận động mạnh.

Các dưỡng chất quý đặc hiệu trong Hoạt Khớp Extra đã được kiểm chứng có kết quả tối ưu cho xương khớp, hỗ trợ giảm đau, cải thiện vận động và khắc phục các tổn thương ở các khớp, bệnh cột sống.